Lampa maszynowa i stanowiskowa

Moc lampy - waty, czy lumeny?

Często spotykamy się w Internecie z pytaniami o takie sprawy:

• * przelicznik Watów na Lumeny,
• * jak przeliczyć lumeny na waty
• * 1 wat ile to lumenów
• * 1 lumen ile to watów

Z czego wynikają tak postawione pytania.

Na początek przypomnijmy krótko, czego dotyczą te dwie jednostki:
WAT [W] i LUMEN [lm].

WAT to jednostka mocy energetycznej.
Każde urządzenie elektryczne pobiera energię elektryczną. Moc urządzenia określana jest w WATACH.
Jest to ilość energii, jaka jest pobierana z sieci przez urządzenie w jednostce czasu. Im większa moc urządzenia (więcej WATÓW), tym więcej zużywa energii elektrycznej. A za energię trzeba płacić. Ilość WATÓW informuje nas przede wszystkim, jak żarłoczne energetycznie jest urządzenie.

Co oznaczają lumeny

Z kolei LUMEN [lm] jest jednostką strumienia świetlnego, która informuje nas ile światła daje urządzenie np. żarówka. Najkrócej mówiąc wyraża on moc świetlną, jaka emitowana jest ze źródła światła (żarówki).

Im więcej watów, tym więcej światła, ale ...

To prawda, ale tylko w przypadku rozpatrywania tradycyjnych żarówek.
W przypadku porównywania różnych źródeł światła sprawa nie jest już taka prosta i oczywista. Moc źródła światła podawana w watach [W] nie zawsze przekłada się na więcej światła.
Kluczowym parametrem tradycyjnych żarówek określającym ich zdolność świecenia była i jest nadal moc energetyczna podawana w watach. Moc świetlna idzie w parze z mocą energetyczną, co oznacza, że żarówka o większej mocy energetycznej, ma też większą moc świetlną. Taka korelacja mocy energetycznej i mocy świetlnej była dość stabilna i wystarczająca dla przeciętnego użytkownika. Przy oświetleniu tradycyjnym (żarowym) nie było więc problemu, jaką żarówkę mam kupić, aby lepiej oświetlić pomieszczenia. Wystarczającym wskaźnikiem, który pozwalał to ocenić, była moc energetyczna podawana w WATACH. Ale to już przeszłość.

Czy liczba watów jest przydatna do określenia mocy świetlnej żarówki LED

Kilkanaście lat temu, kiedy na rynek wchodziły lampy LEDOWE, były one jeszcze słabo znane użytkownikom. Głównym parametrem podawanym przy sprzedaży oświetlenia LED była i jest w dalszym ciągu moc w WATACH.
Żeby je zareklamować i przybliżyć ludziom zalety oświetlenia ledowego, podawano uproszczone wskaźniki, tabele, które pokazywały, jakim żarówkom tradycyjnym odpowiadają ledy.
Pokazywały one jaką lampę (żarówkę) LED trzeba kupić na miejsce tradycyjnej żarówki aby uzyskać takie samo oświetlenie pomieszczenia. Podawano dalej moc w WATACH, jako podstawowy parametr źródła światła. Miało to pokazać jak dużo można zaoszczędzić na zużyciu energii elektrycznej, stosując lampy LED. Celem takich uproszczeń było dotrzeć z tym do świadomości użytkowników i przekonać ich do przejścia na LED.
Te wskaźniki przeliczeniowe były pomocne w przypadku LEDÓW, ale tylko na początku ich stosowania. Moc LEDÓW była podawana w WATACH i przy uwzględnieniu tych wskaźników pozwalała ocenić, jaką "żarówkę" LED mam kupić, aby zastąpiła (dawała takie samo światło) żarówkę tradycyjną.
I tak by pewnie dalej pozostało, gdyby nie postęp techniczny w zakresie oświetlenia ledowego. Na przestrzeni kilkunastu ostatnich lat ten postęp jest bardzo istotny. Coraz lepsze i nowocześniejsze ledy przy mniejszym poborze energii podawanej w WATACH, dają coraz więcej światła.
Efekt jest taki, że dla ledów starego typu o niskiej wydajności te wskaźniki jeszcze się sprawdzają. Jednak nie są prawdziwe dla nowoczesnych ledów.

Na opakowaniach ledowych źródeł światła w marketach, w dalszym ciągu zobaczycie moc w WATACH wyartykułowana dużymi i grubymi literami. Podawana jest też strumień świetlny w LUMENACH (małymi literami). Natomiast ważny wskaźnik skuteczność świetlna, wskazujący na efektywność energetyczną i na nowoczesność, i jakość LEDÓW, rzadko widnieje na opakowaniach. Ta skuteczność świetlna, wyrażana jest wskaźnikiem [lm/W]. Łatwo jednak możecie go sami uzyskać dzieląc ilość lumenów przez ilość watów.

- Skuteczność świetlna tradycyjnych żarówek jest na poziomie 8-15 [lm/W], co świadczy, że moc świetlna żarówek jest niska.
- Stare LEDY mają ten wskaźnik na poziomie 30-60 [lm/W].
- Dla nowszych LEDOWYCH źródeł światła wskaźnik ten wynosi co najmniej 60-100 [lm/W].
- Dla nowoczesnych żarówek LED, wskaźnik ten jest na poziomie 100-150 [lm/W], a nawet 200 [lm/W].
Jak widać posługiwanie się tabelami do przeliczania watów na lumeny już dawno straciło rację bytu.

Podsumowując:
1) WATY oznaczają ile energii żarówka pobiera z sieci w jednostce czasu.
2) LUMENY oznaczają moc świetlną lampy, czyli ile światła daje lampa.
3) Warto sprawdzać jaka jest skuteczność świetlna źródła światła, aby czasem nie kupić przysłowiowego "kota w worku", czyli dzielimy lumeny przez waty.