Oświetlenie stanowisk pracy - wiedza

Właściwe oświetlenie miejsca pracy ma kluczowe znaczenie dla zachowania efektywności i bezpieczeństwa. Lampy stanowiskowe halogenowe, lampy robocze LED, czy lampy maszynowe stosowane są na obrabiarkach typu tokarka, frezarka, wiertarka oraz na pozostałych maszynach, gdzie niezbędne jest właściwe oświetlenie stanowiska roboczego. Znaczenie ma tu nie tylko budowa tj. oprawa lampy, ramię elastyczne, czy podstawa magnetyczne, ale również szereg parametrów technicznych związanych z ich użytkowaniem, takich jak moc, strumień świetlny, skuteczność (efektywność) świetlna, napięcie zasilania, czy stopień ochrony obudowy (szczelność) lampy.

Tu znajdziesz najczęściej poruszane zagadnienia i zadawane pytania oraz porady i wskazówki w zakresie oświetlenia stanowiska pracy:
lampy robocze - parametry techniczne

Zasadnicze parametry techniczno-użytkowe lampy - na co zwracać uwagę ?

Parametry związane z efektywnością świetlną

Istotnymi parametrami "świetlnymi", które określają przydatność lamp na stanowiskach pracy są: moc pobierana, strumień świetlny, efektywność świetlna, energooszczędność.

Moc energetyczna lampy

To ilość energii elektrycznej pobieranej przez lampę z sieci w jednostce czasu (moc), wyrażona w watach [W] jest nadal ważna, ale wobec technologii LED jej znaczenie znacznie spadło. Kiedyś, przy tradycyjnych żarówkach sprawa była prosta - większa moc (więcej watów), to więcej światła. Jednakże parametr ten nie gwarantuje właściwego oświetlenia na stanowisku pracy. Obecnie przy wielu różnych technologiach oświetlenia i różnych źródłach światła sprawa jest dużo bardziej złożona i niejednoznaczna.
Celem użytkownika nie jest przecież zużywanie prądu i płacenie rachunków, tylko tanie i skuteczne oświetlenie stanowisk produkcyjnych. Dla użytkownika zatem ważne jest to, jak efektywnie energia elektryczna zamieniana jest na światło.

Moc świetlna lampy

Moc świetlna inaczej nazywana strumieniem świetlnym lampy wyrażonym w lumenach [lm] jest dziś dużo ważniejszym parametrem niż moc elektryczna w watach [W]. Obecnie jest to wiodący parametr, określjący "siłę" światła lampy.
Więcej informacji na temat strumienia świetlnego można znaleźć tutaj:

Skuteczność świetlna lampy

To kluczowy parametr lampy pokazujący jak efektywnie energia elektryczna zamieniana jest na światło.
Wysoka efektywność lampy oznacza, że lampa jest energooszczędna. Skuteczność świetlną możemy bardzo łatwo policzyć (producenci zazwyczaj jej nie podają) dzieląc strumień świetlny [lumeny] przez moc elektryczną w watach [W]. Skuteczność świetlną wyraża się [lm/W].
Wskaźnik ten pokazuje ile lumenów uzyskujemy z 1 wata.
Lampy ledowe oferujÄ… bardzo wysokÄ… wydajność Å›wietlnÄ… dochodzÄ…cÄ… do 200 [lm/W]. Dla porównania, skuteczność Å›wietlna (wydajność) tradycyjnych żarówek wynosi 8÷15 [lm/W]. Różnica jest wiÄ™c bardzo istotna.
Nawet w obszarze lamp ledowych wystÄ™pujÄ… duże różnice 70÷200 [lm/W] - różnica może być tu nawet trzykrotna. PostÄ™p techniczny w zakresie produkcji ledów i ich efektywnoÅ›ci Å›wietlnej jest wyraźnie widoczny w ostatnich latach. Warto wiÄ™c zwrócić uwagÄ™, czy oferowana lampa nie jest zbudowana z diod ledowych starszego typu. Dzieje siÄ™ tak czÄ™sto w przypadku lamp pochodzÄ…cych od nieznanego lub niezwryfikowanego przez rynek producenta. Firmy wiodÄ…ce na rynku oferujÄ… zazwyczaj lampy led o wyższej efektywnoÅ›ci Å›wietlnej.
Zestawienie porównawcze dla różnych źródeł światła można znaleźć tutaj:
A tu przykład lampy stanowiskowej o wysokiej skuteczności świetlnej:

Inne cechy techniczno-użytkowe

Innymi parametrami (nie świetlnymi), które trzeba brać pod uwagę przy wyborze lampy są: napięcie zasilania, stopień ochrony obudowy, rodzaj oprawy, trwałość obudowy, trwałość pracy, możliwości dopasowania lamp do konkretnego stanowiska (wysięgniki, przeguby, regulatory, zoom).

Napięcie zasilania

Przed zakupem lampy warto zastanowić się jak będzie zasilana lampa:
1) Wziąć pod uwagę jakie są wymagania bezpieczeństwa i ochrony przed porażeniem prądem na danym stanowisku.
2) Sprawdzić jaka jest instalacja na stanowisku pracy i jakie są możliwości jej wykorzystania.
Powszechną jest instalacja sieciowa ~230V, ale nie wszędzie i nie zawsze można ją wykorzystać - trzeba brać pod uwagę względy bezpieczeństwa.
Często na stanowiskach produkcyjnych są też instalacje niskoprądowe (bezpieczne) - np. 24V - i trzeba sprawdzić czy można ją wykorzystać dla planowanego oświetlenia.
Więcej szczegółów można znaleźć tutaj.

Stopień ochrony obudowy lampy

Jest to wskaźnik okreÅ›lajÄ…cy przydatność lampy i bezpieczeÅ„stwo jej użytkowania w różnych warunkach pracy. Informuje on jak jest ochrona przed dotkniÄ™ciem części pod napiÄ™ciem i przedostawaniem siÄ™ ciaÅ‚ staÅ‚ych, albo wody do oprawy lampy. Wskaźnik IP.. okreÅ›la wÅ‚asnoÅ›ci i stopieÅ„ odpornoÅ›ci oprawy lampy na warunki Å›rodowiskowe. Mówi on o zabezpieczeniu lampy przed wilgociÄ… i zapyleniem. Zakres wskaźnika: IP00÷IP68 , gdzie pierwsza wartość oznacza najniższÄ… odporność, zaÅ› druga najwyższÄ….
Wskaźnik IP.. określa jaką ochronę zapewnia obudowa urządzenia elektrycznego przed dostępem do niebezpiecznych części wewnątrz obudowy, wnikaniem obcych ciał stałych (kurz, pył, wióry), wnikaniem wody i szkodliwymi skutkami jej wnikania.
Właściwy dobór lampy odpowiedniej do warunków na konkretnym stanowisku pracy jest istotnym elementem bezpieczeństwa pracy. Budowa oprawy lamp przemysłowych ma tu istotne znaczenie. Pyłoszczelność i wodoszczelność lampy, to ważna własność w trudnych warunkach przemysłowych. Więcej szczegółów można znaleźć tutaj.
Przed zakupem lampy trzeba przemyśleć, w jakich warunkach lampa będzie pracować - czy w czystych i suchych czy w zapyleniu lub w warunkach mokrych. Od tego zależy jaką szczelnością winna się cechować lampa - jaki powinna mieć wskaźnik IP.

Elastyczność (uniwersalność) lampy - możliwości dostosowawcze

Bardzo przydatnymi cechami lampy jest możliwość dostosowania lampy do zmiennych potrzeb oświetleniowych na danym stanowisku pracy. W ofercie jest wiele lamp stanowiskowych, których budowa pozwala na dużą elastyczność w tym zakresie. Są to lampy wyposażone w wysięgniki regulowane, ramiona giętkie, przeguby regulacyjne, regulacje kąta świecenia, zoomy optyczne, regulatory elektroniczne itp. Cechy te pozwalają na wygodne i łatwe ustawienie wiązki światła przez operatora na stanowisku pracy. Dzięki nim w prosty sposób można ustawić potrzebne w obszarze roboczym natężenie oświetlenia.

Wszelkie pytania dotyczÄ…ce prezentowanego tu wyposażenia przemysÅ‚owego prosimy kierować na adres:   sklep@europon.pl
Tagi: